Οι αλλεργίες και οι εκδηλώσεις τους

 

Αλλεργία είναι η υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε κάποια αλλεργιογόνο ουσία, που υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν θα δημιουργούσε κανένα πρόβλημα στον οργανισμό.

Οι ουσίες αυτές ή αλλιώς αλλεργιογόνα, μπορεί να εισέλθουν στο σώμα μέσω της εισπνοής, της κατάποσης, ή με την επαφή στο δέρμα.

​

Η αλλεργία συγκαταλέγεται στις αυτοάνοσες χρόνιες νόσους και προσβάλλει το 35% του πληθυσμού στην Ευρώπη, ενώ αποτελεί την πιο συχνή νόσο για τα παιδιά.

​

Η αλλεργία μπορεί να εκδηλωθεί με πλήθος συμπτωμάτων.

Τα συμπτώματα αυτά επειδή μιμούνται την συμπτωματολογία άλλων παθήσεων, πολλές φορές μπορούν να οδηγήσουν σε λανθασμένη διάγνωση.

​

Τα συμπτώματα αλλεργικής αιτιολογίας περιλαμβάνουν:

• Αναπνευστικά προβλήματα όπως: δύσπνοια, βήχα, βρογχικό άσθμα και συριγμό

• Δακρύρροια, κάψιμο, κνησμό στα μάτια, επιπεφυκίτιδα

• Διάρροια

• Πονοκέφαλο

• Κνίδωση, δερματικά εξανθήματα και αγγειοοιδήματα

• Κνησμό ρινός, στόματος, λαιμού, δέρματος ή άλλης περιοχής

• Ρινίτιδα

• Στομαχικές κράμπες και γαστρεντεροπάθειες

• Έμετο

• Αναφυλαξία

 

Η αλλεργία ανάλογα με τον τρόπο που εκδηλώνεται και ανάλογα με το αλλεργιογόνο και την πύλη εισόδου του στον οργανισμό, χωρίζεται σε διάφορους τύπους αλλεργιών, όπως:

​

• Οι αναπνευστικές αλλεργίες, οι οποίες επηρεάζουν το αναπνευστικό σύστημα και τα μάτια. Εμφανίζονται όλο το χρόνο και  δημιουργούν: ρινική συμφόρηση, καταρροή, φτάρνισμα, βήχα, δυσκολία στην αναπνοή, άσθμα, σφίξιμο στο στήθος, κοφτή αναπνοή, κακουχία, παραρρινοκολπίτιδες, ωτίτιδες, κ.α.
  Τα συχνότερα αλλεργιογόνα που ευθύνονται για την εκδήλωση των αναπνευστικών αλλεργιών είναι :

> τα ακάρεα της οικιακής σκόνης, 

> οι μύκητες της υγρασίας,

> το επιθήλιο-χνούδι των κατοικίδιων ζώων,

> οι γύρες των λουλουδιών,

> η επιβάρυνση της ατμόσφαιρας με μικροσωματίδια, ρύπους, καπνό κλπ.

> το ψύχος, η ζέστη και η άσκηση  ως φυσικοί  αλλεργιογόνοι παράγοντες.

 

• Οι δερματικές αλλεργίες, οι οποίες επηρεάζουν το δέρμα και τους βλεννογόνους. Εμφανίζονται όλο τον χρόνο και δημιουργούν: ατοπικές δερματίτιδες, ερεθισμούς, κνησμό, ξηρότητα του δέρματος, πρήξιμο, αγγειοοίδημα, αναφυλακτική καταπληξία, δύσπνοια. 

     Τα συχνότερα αλλεργιογόνα που ευθύνονται για την εκδήλωση των δερματικών αλλεργιών είναι :

> τα καλλυντικά και οι αλοιφές,

> το λάτεξ

> το νικέλιο

> τα φυτά και τα ζώα,

> το τσίμπημα εντόμων και ειδικότερα της μέλισσας & της σφήκας,

> το ψύχος και η ζέστη, παγωμένα ποτά και τροφές,

> ο ήλιος,

> η πίεση, η δόνηση και η άσκηση.

 

• Οι τροφικές αλλεργίες, οι οποίες επηρεάζουν όλα τα συστήματα του οργανισμού. Εμφανίζονται όλο τον χρόνο και ανάλογα με την σοβαρότητα τους δημιουργούν: εμετό, διάρροια, κοιλιακό πόνο, εντερικές φλεγμονές, εξάνθημα, οίδημα, ατοπικές δερματίτιδες, πρήξιμο της περιοχής εντός και εκτός του στόματος, πρήξιμο του οισοφάγου, αναφυλακτική καταπληξία, δύσπνοια.  Δυνητικά κάθε τροφή μπορεί να αποτελέσει τροφικό αλλεργιογόνο σε έναν οργανισμό, με κυριότερη υπαιτιότητα να έχουν:

> το γάλα,

> τα αυγά,

> το σιτάρι και τα παράγωγα του,

> το καλαμπόκι και τα παράγωγα του,

> το αραβικό κόμμι,

> τα ψάρια, μαλάκια, οστρακοειδή,

> οι ξηροί καρποί όπως φιστίκια, φουντούκια, καρύδια, αμύγδαλα κλπ.

> τα φρούτα και τα λαχανικά όπως: φράουλα, μπανάνα, σταφύλι, ροδάκινο, σέλινο, κρεμμύδι, κλπ.

> τα συντηρητικά τροφών και οι χρωστικές.

 

• Οι φαρμακευτικές αλλεργίες, οι οποίες επηρεάζουν και αυτές όλα τα συστήματα του οργανισμού και μπορεί να εκδηλωθούν είτε με συμπτώματα δερματικά, όπως εξάνθημα και πρήξιμο,  είτε με την εμφάνιση συμπτωμάτων αναφυλαξίας (κνησμός, ερυθρότητα, δύσπνοια, βήχας, έμετος, ζάλη, λιποθυμικό επεισόδιο). Όλα τα φάρμακα εσωκλείουν στις έντυπες οδηγίες τους, αναφορά για τις προφυλάξεις και τις παρενέργειες τους, ώστε ο ασθενής να λαμβάνει γνώση για τις πιθανές αλλεργίες που μπορεί να του δημιουργήσουν.  Τα συνηθέστερα φάρμακα που δημιουργούν φαρμακευτικές αλλεργίες είναι οι αντιβιώσεις.

 

 

Ειδικότερα για την αλλεργική αντίδραση που εκδηλώνεται με αναφυλαξία, πρέπει να τονίσουμε ότι πρόκειται για την σοβαρότερη όλων, αφού προσβάλλει ταυτόχρονα πολλά όργανα και συστήματα του σώματος.

Η αναφυλαξία μπορεί να εκδηλωθεί ταχέως με ή χωρίς δερματικά συμπτώματα και είναι απειλητική για τη ζωή.

Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστεί μετά από 1 έως και 4 ώρες από την πρώτη επαφή με το αλλεργιογόνο, πχ. τσίμπημα εντόμου ή τσίμπημα μέδουσας.

Μάλιστα έχουν αναφερθεί αντιδράσεις αναφυλακτικού σοκ, ακόμη και 72 ώρες μετά από ένα αλλεργικό γεγονός.

 

Η αναφυλαξία μπορεί να εκδηλωθεί από όλα σχεδόν τα συστήματα του οργανισμού ενώ κατά κύριο λόγο προσβάλλονται το δέρμα, η γαστρεντερική οδός, η αναπνευστική οδός και το καρδιαγγειακό σύστημα.

Συχνά οι αρχικές εκδηλώσεις της αναφυλαξίας αρχίζουν με κνησμό, ερύθημα του δέρματος που συνοδεύεται από τοπικό πυρετό και μετά εξελίσσεται σε γενικευμένη κνίδωση, αγγειοοίδημα και βρογχόσπασμο, λαρυγγόσπασμο και πτώση των λειτουργιών.